اثرات عصاره و اسانس میخک (eugenia caryophyllata) و رزماری (rosmarinus officinalis) روی برخی ویژگی های کیفی و کنترل پوسیدگی انگور بی دانه سفید طی انبارداری.

با توجه به علاقه روز افزون به مصرف محصولات ارگانیک، تحقیقات در زمینه کاهش ضایعات پس از برداشت و افزایش عمر انباری به سوی استفاده از ترکیبات طبیعی با خاصیت ضد میکروبی هدایت شده است. در تحقیق حاضر اثر اسانس و عصاره ی میخک و رزماری بر کنترل کپک خاکستری و برخی ویژگی های کیفی انگور تازه خوری طی انبارداری بررسی شده است. در ابتدا اثر اسانس و عصاره ی میخک و رزماری در شرایط درون شیشه ای و نیز در شرایط نگهداری حبه های انگور مایه کوبی شده با اسپور بوترتیس در دمای 15 درجه سانتی گراد، بر کنترل کپک خاکستری ارزیابی شد. در این بخش از آزمایش تیمار اسانس و عصاره ی رزماری و میخک به روش تماسی در پنج غلظت (صفر، 150، 300، 450 و 600 میکرولیتر در لیتر) و اسانس میخک و رزماری به روش تدخینی در هفت غلظت (صفر، 50، 100، 150، 300، 450 و 600 میکرولیتر در لیتر) با سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط درون شیشه ای انجام گرفت. در آزمایش دیگری تیمار حبه های مایه کوبی شده با سوسپانسیون اسپور قارچ با اسانس و عصاره ی رزماری و میخک به روش غوطه وری در پنج غلظت (صفر، 150، 300، 450 و 600 میکرولیتر در لیتر) و اسانس میخک و رزماری به روش تدخینی در هفت غلظت (صفر، 50، 100، 150، 300، 450 و 600 میکرولیتر در لیتر) با چهار تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. در طول آزمایش عصاره رزماری به دلیل کنترل ضعیف و اسانس رزماری با وجود درصد بازدارندگی بالایی که بر رشد کپک خاکستری داشت، به علت قهوه ای کردن رنگ حبه ها در ادامه آزمایش حذف شدند. در آخرین بخش از آزمایشات اثرات عصاره میخک در 5 غلظت (صفر، 150، 300، 450 و 600 میکرولیتر در لیتر) و اسانس میخک به روش تدخینی در 6 غلظت (صفر، 50، 100، 150، 300 و450 میکرولیتر در لیتر) در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار روی برخی ویژگی های کیفی انگور تازه خوری رقم بی دانه سفید طی مدت 40 روز و به فاصله هر 10 روز ارزیابی شد.کاربرد اسانس میخک به روش تدخینی بر کنترلbotrytis cinerea در شرایط درون شیشه ای در غلظت 50 میکرولیتر در لیتر 04/77 درصد و در غلظت 450 میکرولیتر در لیتر 100 درصد بازدارندگی رشد میسلیومی نشان داد. غلظت 450 میکرولیتر در لیتر نیز در حبه های مایه کوبی شده با اسپور بوتریتیس، رشد کپک خاکستری را کاملاً کنترل کرد. اسانس میخک بر کنترل پوسیدگی انگور تازه خوری رقم بی دانه سفید طی مدت انبارداری نیز موثر بود. این تیمار در غلظت های مختلف تلفات آب، تجمع مواد جامد محلول، چروکیدگی و قهوه ای شدن چوب خوشه، قهوه ای شدن و ریزش حبه را طی مدت انبارداری کاهش داد. همچنین کاهش محتوای فنل کل، کاهش اسیدیته و نرم شدن را به تأخیر انداخت و نهایتاً در افزایش عمر انباری سودمند بود. بهترین تیمار در حفظ ظاهر چوب خوشه غلظت 150 میکرولیتر در لیتر با کسب کم ترین رتبه شاخص ارزیابی آن (6/1) بود، به نحوی که در روز چهلم انبارداری فقط در دم برخی از حبه ها علائم قهوه ای شدن و چروکیدگی مشاهده شد. کاربرد عصاره ی میخک نیز تا اندازه ای در کاهش نرم شدن بافت میوه، کاهش وزن، تغییر در محتوای مواد جامد محلول، اسیدیته و محتوای فنل کل موثر بود. تأخیر در فرآیندهای اکسیداتیو میوه از قبیل پیری احتمالاً وابسته به فعالیت آنتی اکسیدانی فرآورده های میخک می باشد. از طرفی کاهش پوسیدگی می تواند یکی از دلایل کاهش تلفات آب، تأخیر در نرم شدن و جلوگیری از قهوه ای شدن حبه ها باشد. کاربرد عصاره با توجه به وقوع پوسیدگی (با وجود کاهش شدت آن) و نیز کاهش آب و قهوه ای شدن چوب خوشه، علی رغم اثرات مفید آن بر برخی صفات نمی تواند به عنوان راه کاری تجاری برای افزایش انبارمانی انگور در نظر گرفته شود. به علت باقی ماندن عطر و طعم اسانس در میوه، قبل از استفاده از این ترکیبات به منظور افزایش عمر انباری انگور لازم است، روش های کاهش و یا حذف اثرات نامطلوب در طعم میوه بررسی شود.